Niwelatory obrotowe - wirujące światło

Jesteśmy na takim etapie rozwoju technologicznego, że w większości przypadków podchodzimy do narzędzi laserowych jak psy do jeży. Chcielibyśmy, ale się boimy. Odwagi! Laser obrotowy pozwala usprawnić większość czynności pomiarowych na budowie. Choć nie zastąpi w 100% poziomic, szlauchwag czy rozwijania żyłki między palikami, to jednak w większości przypadków pozwoli zrezygnować z tych mało wygodnych sposobów wyznaczania wysokości.

Pamiętacie, jak pisałem w jednym z poradników o niwelatorach optycznych, że "systemem pomiarowym" tych urządzeń jest oś optyczna. Obserwator, patrząc w poziomo ustawioną lunetę, wykonuje odczyt na łacie niwelacyjnej i w ten sposób oblicza różnice wysokości.

Laser rotacyjny można również z powodzeniem zaliczyć do grupy narzędzi optycznych, bo posiada układ pentapryzmatów, które kierują wiązkę lasera do obrotowej głowicy. Jednak w przypadku tej grupy narzędzi elementem pomiarowym jest płaszczyzna laserowa. Obracająca się głowica, która emituje punktowe światło laserowe, zakreśla okrąg (lub w szczególnych przypadkach jego wycinek), który stanowi poziom odniesienia do pomiarów niwelacyjnych (wyznaczania wysokości lub różnic wysokości). Płaszczyzna ta może być ustawiana w pionie, w poziomie lub pochylana elektronicznie w zakresie kilku procent.

Tak wygenerowana płaszczyzna "świetlna" może być wykorzystana na dwa sposoby. Jeśli wiązka lasera jest widoczna dla ludzkiego oka (czerwona lub zielona) i pracujemy w zamkniętym pomieszczeniu w odległości od stanowiska nie większej niż kilka-kilkanaście metrów, to zrzutowaną na obiekt (np. na ścianę) linię traktuje się jak poziom odniesienia. "Optycznie" zaznacza się odpowiednie wysokości, kontroluje poprawność wykonanych prac niwelacyjnych itp.

Laser rotacyjny Leica Roteo 35 WMR w trybie pracy na widoczną wiązkę laserową

Gdybyśmy jednak chcieli mierzyć na zewnątrz w dużych odległościach od niwelatora (do kilkuset metrów) lub posiadali laser budowlany z wiązką podczerwoną, to do pracy niezbędny będzie odbiornik laserowy. Zamocowany na specjalnej łacie laserowej odbiera sygnały z niwelatora i sygnałami dźwiękowymi lub wizualnymi informuje pomiarowego o poprawnym wyznaczeniu wysokości.

Niwelator rotacyjny Bosch GRL 300 we współpracy z odbiornikiem laserowym LR 1 zamocowanym na łacie laserowej