Łaty niwelacyjne są niezbędnym elementem każdego zestawu niwelacyjnego. We współpracy z niwelatorami optycznymi lub laserowymi umożliwiają pomiar różnic wysokości. Występują w wersjach z podziałem geodezyjnym "E" i milimetrowym (typowe łaty do niwelatorów optycznych) lub z samym podziałem milimetrowym (tzw. łaty laserowe do niwelatorów obrotowych) lub specjalnym podziałem kodowym (do niwelatorów elektronicznych). Łaty niwelacyjne wykonywane są głównie z aluminium, jednak można spotkać modele drewniane i fiberglassowe.
Przy wyborze właściwego modelu łaty trzeba zwrócić uwagę przede wszystkim na jej długość, rodzaj opisu i materiał, z jakiego jest wykonana. Większość typowych łat niwelacyjnych to modele teleskopowe o długościach od 3 do 7 m i 4-5 segmentach. Konstrukcja ta sprawia, że łaty składane w ten sposób są bardzo wygodne w transporcie i przechowywaniu. Zwykle są dostarczane w zestawie z pokrowcem i libellą pudełkową do właściwego pionowania łaty podczas pomiaru. Przeważnie mają one naniesione dwa podziały - z przodu typ "E" do wykonywania klasycznej niwelacji, z tyłu milimetrowy do tego, by używać łaty jako przymiar teleskopowy.
Oprócz łat aluminiowych na rynku znaleźć można także łaty z włókna szklanego. Są one dużo cięższe od modeli aluminiowych i droższe, ale mają trzy ważne zalety. Nie przewodzą prądu, więc użytkownik jest bezpieczny, gdy zaskoczy go burza. Są odporne na działanie wody, dlatego nie ulegają korozji. Charakteryzują się większą trwałością, głównie pod względem wycierania się podziału. Wśród łat niwelacyjnych znajdziemy też wiele nietypowych modeli. Jest nim np. łata laserowa. Także zwykle wykonana z aluminium, krótsza od łat do niwelatorów optycznych, a przez to lekka i wygodna w pomiarach z laserami obrotowymi.
