Zrób to sam - polowa rektyfikacja niwelatora optycznego

Nic po najlepszej optyce niwelatora czy jego najwyższej normie pyło- i wodoszczelności, jeśli instrument jest rozregulowany i wyniki pomiarów nim są błędne.

Każdy producent sprzętu pomiarowego przed "wypuszczeniem" towaru na rynek przeprowadza rektyfikację niwelatorów. Niemniej jednak, nawet podróż samochodem z biura handlowego na plac budowy może sprawić, że pechowy instrument w wyniku wstrząsów ulegnie rozrektyfikowaniu. Poza tym różnice temperatur, naprężenia wewnętrzne materiału, z którego jest wykonany niwelator - to czynniki, które powodują powstawanie błędów instrumentalnych.

Jest to ekstremalny przypadek, bo w gruncie rzeczy niwelatory optyczne są bardzo prostymi w konstrukcji instrumentami i rzadko ulegają samoistnym awariom. Jeśli już, to w wyniku upadku lub zalania. Dobra praktyka pomiarowa mówi, że przed każdą poważniejszą niwelacją powinniśmy sprawdzić 3 najważniejsze warunki geometryczne niwelatora. Któż z nas to jednak robi? W większości przypadków niwelator pracuje przez kilka lat bez porządnego przeglądu serwisowego.

Jeśli nie stać nas na przestoje w pracy wynikające z serwisowania instrumentów, może warto poznać nieskomplikowaną procedurę rektyfikacji polowej niwelatora i od czasu do czasu samemu zbadać jego "kondycję"? Po to zresztą producenci w zestawie z instrumentem sprzedają komplet narzędzi rektyfikacyjnych.

W ramach rektyfikacji polowej sprawdzamy 3 warunki geometryczne, które musi spełniać niwelator:

Płaszczyzna główna pg libelli sferycznej powinna być prostopadła do osi głównej vv niwelatora
Pozioma kreska siatki celowniczej powinna być prostopadła do osi głównej vv
instrumentu
Oś celowa cc powinna być pozioma w zakresie działania kompensatora