Niwelatory optyczne - z czym to się je?

Niwelator optyczny jest jednym z najprostszych w budowie i obsłudze instrumentów pomiarowych. Zgodnie ze swoją nazwą służy on do niwelowania, czyli wyznaczania różnic wysokości lub wysokości punktów pomiarowych.

Niwelator optyczny z serii Leica NA dla użytkowników wymagających od instrumentów pomiarowych najwyższej dokładności i trwałości

Głównym elementem konstrukcyjnym niwelatora jest zespół optyczny, czyli luneta. Składa się ona z obiektywu, okularu, soczewki ogniskującej oraz płytki ogniskowej z naniesionym na nią krzyżem nitek.

Bardzo ważnym podzespołem niwelatora jest kompensator. Jego zadaniem jest bieżące korygowanie przebiegu wiązki światła, która wpada do lunety. A prościej - kompensator utrzymuje w poziomie oś celową, która jest "systemem pomiarowym" niwelatora.
Większość oferowanych na rynku niwelatorów posiada kompensator tłumiony magnetycznie. W uproszczeniu jest to wahadło, które porusza się między dwoma magnesami. Znajdziemy także niwelatory z kompensatorami powietrznymi. Układ przypomina wtedy strzykawkę, a czynnikiem stabilizującym pryzmaty jest zasysane i wydmuchiwane powietrze. Kompensatory powietrzne stosuje się w tańszych niwelatorach. Ich największymi słabościami są: długi czas stabilizacji i delikatna konstrukcja, mniej odporna na uszkodzenia niż w przypadku kompensatorów magnetycznych.

Poglądowy schemat idei działania kompensatora

Kompensator z niwelatora optycznego Nikon

Kompensator ma jednak ograniczony zakres działania (przeważnie kilka stopni), więc niwelator przed rozpoczęciem pomiarów musi być zgrubnie spoziomowany. Pomocne będą tutaj śruby nastawcze w spodarce oraz libella pudełkowa. Czynność tę wykonuje się po zamontowaniu instrumentu na statywie geodezyjnym.

Więcej o praktycznym wykorzystaniu sprzętu na www.blog.mierzymy.pl. Zapraszamy!

Czytaj dalej... Co decyduje o dokładności niwelatora?